Herkes Kendisine Bakacak Arkadaş

13 yaşındaki çocuk, kendisine ailesi tarafından tekne alındı diye mutluluk gözyaşları akıttı. Dalga zımbırtısını anlayamazsınız dedi o çocuk, adı Kaan. Tabi internette boy boy resimler, eleştiri maksatlı uzun yorumlamalar gördük hemen ardından. “Sen suçlu değilsin Kaan, seni böyle yetiştiren ailen suçlu” diyenini mi istersiniz, “Suriye’de, Myammar’da, Arakan’da, bırak uzak memleketleri, senin ülkende, oturduğun şehirde temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamayan nice 13 yaş ve altı çocuklar var” diye dokunduranını mı?

İnternette sık dolaşan bir fotoğrafın üstünde şişman bir adamın yediği kocaman hamburger varken, altında açlıktan bir deri bir kemik kalmış çocuk bulunuyordu. Milyonlarca insan; Afrika’daki sefalet selinin faturasını, hamburger yiyen obezite hastalarına kesti.

Bir bölgede kan ve vahşet mevcut iken -aslında bencil olan, fakat duyarlı durmaya çalışan- insanların “ne zaman kendimize geleceğiz, ne zaman uyanacağız?” temalı sosyal mesajlar yayınladığını hep gördük.

Uruguay’daki dünyanın en fakir cumhurbaşkanı Jose Mujica’yı saygıyla anıp üstünden nice siyasiyi iğneler, ancak kendisi başa geçse ne dolaplar döndürür insanlar. Bu hep böyle olagelmiştir.

Burada dikkat çektiğim örneklerin sayısı arttırılabilir. Demem odur ki; dramatik bir olay üzerine edebiyat yapmak kolaydır. Süslü cümlelerde ve vurucu açıklamalarda bulunmak, işin şaşalı ve havalı kısmıdır. Ama insanlar bencil. İnsanlar kendilerini çok fazla düşünür. Kendilerine dokunulmadığı sürece daha çok edebiyat yaparlar. Mazlumların, temel ihtiyaçlarını karşılayamayanların, açlıktan kırılanların üzerinden konuşurlar; amaç, o zulme maruz kalanlara dikkat çekmek olarak görünür ama asıl mesele “güzel yerden yakalamış, iyi betimlemiş” cümlesini söyletebilmektir.

Tüm hataları, karın düşkünlerine, milyonerlere, zengin çocuklara, zulmedenlere öteleyenler önce kendilerine bir bakacak. Kendileri ne yapmış da dünyayı düzeltmiş? Neyi isteyip yaparken başarısız olmuş da insanlar onu bundan ötürü yuhalamış?

Her zaman kurduğum cümleyi ilk kez bir yazımda kullanmak istiyorum: İnsanlar susarlar ve “uykudan ne zaman uyanacağız” derler. Bu; kendisi hariç herkese suç atmaktır.